305 Całkowita liczba odwiedzin

• Kościół p.w. Św. Stanisława w Nowym Korczynie,

• Kościół p.w. Św. Trójcy w Nowym Korczynie,

• Rynek i zabytkowe kamieniczki na jego placu,

• Dom Długosza zwany również ,,Akademią”,

• Synagoga,

• ślady po zamku,

• źródełko Św. Kingi,

• Ruski Cmentarz,

• kapliczki przydrożne,

• dworek w Winiarach,

• pola fasoli korczyńskiej,

• ujście rzeki Nidy do Wisły,

• Miejsca Pamięci Narodowej.

Gmina Nowy Korczyn

Gmina Nowy Korczyn leży na terenie Niecki Nidziańskiej, w powiecie buskim, w województwie świętokrzyskim. Rozciąga się na obszarze 11730 ha (117 km ²) w południowej części województwa świętokrzyskiego, w powiecie Busko-Zdrój.

Południową granicę gminy stanowi rzeka Wisła. Po drugiej stronie rzeki z Nowym Korczynem sąsiadują gminy województwa małopolskiego: Gręboszów, Bolesław i Mędrzechów. Od południowego zachodu gmina Nowy Korczyn sąsiaduje z gminą Opatowiec, od zachodu z gminą Wiślica, od północy z gminą Busko- Zdrój, od wschodu z gminą Solec-Zdrój i Pacanów.

Miejscowość Nowy Korczyn położona jest malowniczo na trasie Kraków-Sandomierz, w widłach dwóch rzek, u ujścia Nidy do Wisły. Rzeka Wisła ma znaczenie ogólnopaństwowe, a rzeka Nida – terytorialne. Mieszkańcy zaopatrywani są w wodę pitną wodociągami z tej rzeki. Stanowi ona także ważny szlak kajakowy oraz posiada doskonałe tereny wędkarskie i walory turystyczne.

Gmina Nowy Korczyn od zarania dziejów to znakomite tereny rolnicze. Dobre warunki klimatyczne i glebowe wpływają na możliwość upraw czterech podstawowych zbóż, ziemniaków i warzyw. Fasola Korczyńska Piękny Jaś wpisana jest do rejestru produktów regionalnych. W okolicach Winiar Dolnych do niedawna podziwiać można było, piękne lawendowe pola.

W gminie Nowy Korczyn lasów jest mało, ale świat roślin i zwierząt jest bardzo urozmaicony. Spotkać w nich można wiele gatunków rzadkich odmian, objętych ochroną. Są tu także bardzo dobre warunki łowieckie.

Obszar gminy Nowy Korczyn podzielony jest na 24 sołectwa: Badrzychowice, Błotnowola, Brzostków, Czarkowy, Górnowola, Grotniki Duże, Grotniki Małe, Harmoniny, Kawęczyn, Łęka, Nowy Korczyn, Ostrowce, Parchocin, Pawłów, Piasek Wielki, Podraje, Podzamcze, Rzegocin, Sępichów, Stary Korczyn, Strożyska, Ucisków, Winiary Dolne, Żukowice.

Aktualnie gminę zamieszkuje 5855 osób.
Ludność zajmuje się głównie rolnictwem, usługami, handlem, pracą w urzędach i szkołach. Na terenie gminy nie ma większych zakładów produkcyjnych.

Urocze położenie Nowego Korczyna i jego okolic od dawna było inspiracją pracy twórczej dla wielu lokalnych artystów i twórców ludowych: malarzy, grafików, rzeźbiarzy, fotografików, poetów, pieśniarzy, wikliniarzy i rękodzieła artystycznego.

Gmina Nowy Korczyn słynie z bogatej historii.

Współczesna miejscowość to dawne miasto Polskiej Rzeczypospolitej Szlacheckiej. Swój początek zawdzięcza grodowi książęcemu, leżącemu po drugiej stronie Nidy – Korczynowi Staremu. Pierwotnie osada książęca stanowiła w pierwszej połowie XII wieku osiedle z kościołem pod wezwaniem św. Mikołaja. Gdy jednak lewy brzeg Nidy okazał się dogodniejszy do osiedlenia się ludzi, tu za Bolesława Wstydliwego założone zostało miasto, na prawie niemieckim, o czym świadczy przywilej z 1258 r. dany Hince – wójtowi Nowego Miasta.

Miasto dzięki centralnemu położeniu, stało się miejscem zjazdów politycznych i zgromadzeń szlacheckich. Od XV w. było miejscem sejmików generalnych prowincji małopolskiej. Jednak pełny rozkwit miasta przypada na czasy panowania Kazimierza Wielkiego. Otoczył on miasto murami i dodatkowo zabezpieczył je jeziorem sztucznym Czartoria. Zbudował także kościół parafialny i murowany zamek.

Zamek korczyński wraz ze swym zapleczem gospodarczym i administracyjnym był wykorzystywany na zimowanie koni królewskich.

Za panowania dynastii Jagiellonów Nowy Korczyn miał znaczenie ogólnopaństwowe. Stał się miejscem częstych zjazdów szlachty, które były zwoływane w sprawach uchwał prawodawczych, albo w sprawach planów politycznych i wojennych.

W 1557 r. miasto zostało spustoszone przez Szwedów, ale zdołało się jeszcze odbudować. Duży wpływ na ożywienie gospodarcze miasta miał napływ Żydów, którzy otrzymali place pod budowę.

Wojna Północna ze Szwedami przyniosła poważny upadek miasta. Został wówczas spalony zamek. Ponadto spustoszenie wśród mieszkańców poczyniło morowe powietrze. Dodatkowo do upadku znaczenia Nowego Miasta Korczyna przyczynił się podział kraju podczas rozbiorów Polski. Przeprowadzono granicę rosyjsko – austriacką tuż za miastem i w ten sposób zatamowano stosunki handlowe z okolicą.

Symbolem ostatecznego upadku Korczyna jako miasta była uchwała Sejmu z 1776 r. zezwalająca na rozbiórkę zamku. Prawa miejskie utracił Nowy Korczyn wraz z wieloma innymi miastami w 1869 r. z ukazu carskiego i został siedzibą gminy.

W XVII w. w Nowym Korczynie czynna była szkoła jezuicka, którą zamknięto w 1699 r. Wcześniej w Nowym Korczynie funkcjonowała szkoła kolegiacka, która w 1691 r. została formalnie przekształcona na kolonię akademicką przez fundatora Zygmunta Amanuszewskiego. Kolonia akademicka podległa była Uniwersytetowi Krakowskiemu.

Z Nowym Miastem Korczynem związany był wybitny historyk średniowiecza początków humanizmu – Jan Długosz. Jako mały chłopiec uczęszczał on tutaj do szkoły.

Nowy Korczyn odzyskał prawa miejskie 1 stycznia 2019 r.

Z minionej świetności Nowego Korczyna i jego okolic, zachowało się wiele zabytków sztuki:

• Kościół p. w. św. Stanisława i klasztor pofranciszkański w Nowym Korczynie, fundacji Bolesława Wstydliwego i św. Kingi z 1257r.

Jest to świątynia gotycka, wybudowana z czerwonej palonej cegły, wsparta szkarpami, o ostrołukowych oknach i żebrowaniach. Nawa utrzymana w stylu odrodzenia z beczkowym sklepieniem, oświetlona oknami zakończonymi owalnie. Najstarszą częścią świątyni jest wczesnogotyckie prezbiterium z XIII w. krzyżowo żebrowym (jedno z najstarszych tego rodzaju sklepień w Polsce).

      W kościele na uwagę zasługuje:

• nawa gotycka z XIV w. o sklepieniu kolebkowym z XVII wieku,
• fasada zachodnia z XIX w.
• polichromia Mateusza Rejhana i Mikołaja Janowskiego z 1764 r.
• ambona rokokowa,
• dzwonnica z XVII w.
• średniowieczny obraz ,, Zaśnięcie Matki Bożej”,
• fresk diabła.

• Kościół pojezuicki p. w. św. Trójcy w Nowym Korczynie, zwany Farnym z XVI w. gotycko – renesansowy z dwiema wczesnobarokowymi kaplicami z 1608 r.

     W kościele znajduje się:

• wczesnorenesansowy portal główny z 1634 r. z orłem polskim i snopkiem Wazów,
• sklepienie w prezbiterium w nawie, kolebkowe, z lunetami,
• barokowy krucyfiks z XVII w.
• wyposażenie kościoła barokowe i późnobarokowe,
• relikwie wielu świętych, przeważnie męczenników.

• Kościół p. w. św. Mikołaja w Starym Korczynie, powstały w XIV w. na terenie najstarszej parafii z przełomu XI i XII w.
       
  W Starym Korczynie, urodził się Bolesław Wstydliwy.

Od 1550 r. przez dwa wieki parafię obsadzali plebani, profesorowie Akademii Krakowskiej.

Kościół w Starym Korczynie składa się z dwóch części: gotyckiej, w skład niej wchodzą – prezbiterium,  nawa i zakrystia oraz neogotyckiej z XIX w.

Najstarszym zabytkiem jest krucyfiks z 1500 r. Na uwagę zasługuje tu stary (obecnie odnowiony) obraz wyobrażający św. Joachima, uczącego Matkę Bożą czytać.

Obok świątyni wznosi się murowana dzwonnica, w której znajdują się 4 dzwony, ukryte w czasie II wojny światowej przed hitlerowcami.

• Kościół parafialny p. w. św. Jana Chrzciciela w Ostrowcach z XIII w. Obecny obiekt  jest gruntownie przebudowany w latach 1897-1900. Znajduje się tu słynący łaskami z XVI w. – obraz Matki Bożej Pokoju.

Na placu przed kościołem znajduje się obelisk poświęcony pamięci rycerza Jana Nasiana, który zdobył chorągiew krzyżacką w bitwie pod Koronowem.

• W Piasku Wielkim znajduje się kościół p. w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, wzniesiony w I poł. XIV w. Pochowany tu został poległy pod Grotnikami – Spytek z Melsztyna.

Świątynia przebudowana została w XIX w. w stylu neogotyckim. W ołtarzu głównym znajduje się barokowy krucyfiks, przeniesiony z kościoła p. w. św. Wojciecha z Kielc. Ołtarze boczne pochodzą z 1700 r. Z prezbiterium do zakrystii prowadzi gotyckorenesansowy portal.

Na placu przed kościołem znajduje się tablica upamiętniająca zamieszki chłopskie, podczas wiecu  chłopskiego w 1933 r. na którym był obecny Wincenty Witos.

• Kościół w Strożyskach p. w. Najświętszej Maryi Panny z 1378 r.
  
  Powiększony on  został w XIX w. a wyposażenie świątyni jest w większości barokowe. 

• Synagoga klasyczna z  XVII w. w Nowym Korczynie. 
  
  Jest to budowla murowana z kamienia i cegły, na planie prostokąta. Wewnątrz znajduje się obszerna sala modlitewna, do której prowadzi dwudzielny przedsionek. Nad nim na piętrze znajduje się otwarty na salę babiniec. W sali dla mężczyzn i w emporze dla kobiet jest pozorne sklepienie z desek. Na ścianie wschodniej zachowała się klasycystyczna oprawa aron ha-kodesz.

• W Rynku Nowego Korczyna zachowało się szereg zabytkowych domów z XVII w. Najstarszy z nich to ,,Dom Długosza”, z zachowanymi piwnicami sklepionymi kolebkowo.

• Warto także zobaczyć źródełko św. Kingi, zwane przez ludzi ,,Kunegundą”. Cudowne źródełko związane jest z kultem św. Kingi, trwającym od XV w. Ludzie przybywali tu z daleka aby czerpać uzdrawiającą oczy wodę ze studzienki. Stoi tu figurka św. Kingi z 1820 r.

Z pobytem św. Kingi w Nowym Mieście Korczynie, modlącej się w kościele p. w. św. Mikołaja, przy źródełku, związanych jest wiele legend.

• Na uwagę zasługują także figury przydrożne, późnobarokowe i inne zabytkowe, znajdujące się na obszarze całej gminy, na placach kościelnych, na cmentarzach, przy drogach i mostach, przy starorzeczach. Wyobrażają one różnych świętych, najczęściej św. Jana Nepomucena, św. Franciszka, św. Kingę, Matkę Bożą, Pana Jezusa.

     Figury te wykonane są z wapienia pińczowskiego, niejednokrotnie o dużej wartości artystycznej.

• Można również obejrzeć stare tzw. zamczysko, czyli miejsce, ślady  po zamku, w którym przebywała św. Kinga i który był ulubionym miejscem wielu władców np. Władysława Jagiełły.

Do czasów współczesnych nie zachowały się żadne pozostałości po tej budowli. Jedynie możemy szukać śladów fos. W miejscu tym, nad rzeka Nidą, stoją prywatne zabudowania wsi Podzamcze.

• W Winiarach Dolnych podziwiać można neoklasyczny dworek Z XVIII w. położony malowniczo na skarpie wiślanej, na terenie Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego.

Wokoło na powierzchni 18 ha rozciąga się dawny, tradycyjny park przypałacowy ze starodrzewem, z przewagą dostojnych lip i kasztanowców.

• Na Ruskim Cmentarzu w Nowym Korczynie warto zobaczyć kaplicę Królikowskich z I poł. XIX w. – właścicieli majątku w pobliskich Grotnikach.

Przy kaplicy rośnie drzewo cierniowe, przywiezione z ogrodu botanicznego w Krakowie.
W czasie I i II wojny światowej na terenie gminy Nowy Korczyn rozgrywały się krwawe boje o wolność i niepodległość Polski. Mieszkańcy złożyli sporą daninę krwi. Miejscowa ludność także odznaczyła się w bohaterskiej walce przeciwko najeźdźcy. W pamięci mieszkańców ten czas zapisał się również jako okres bestialstw, dokonanych przez Niemców na ludności żydowskiej.

         Dla upamiętnienia poległych i pomordowanych powstało wiele Miejsc Pamięci Narodowej:

• Z czasów I wojny światowej pochodzi Kopiec w Uciskowie. Znajduje się tu największy w naszym regionie cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej. Spoczywa w nim 1366 żołnierzy rosyjskich i 479 austro-węgierskich. Cmentarz jest zabytkowy. Kopiec i wały usypała miejscowa ludność. We wrześniu 1991 r. cmentarz został odrestaurowany i ponownie poświęcony.

• Cmentarz legionowy w Czarkowach z lat dwudziestych XX w. Spoczywają tu żołnierze z czasów I i II wojny światowej. Dla upamiętnienia pierwszej bitwy 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego odsłonięto tu w 1928 r. Pomnik Legionistów, projektu Konstantego Laszczki. Pomnik ten zburzony w 1945 r. został odbudowany według oryginału i odsłonięty w 1992 r.

• Na cmentarzu w Nowym Korczynie zachował się grobowiec, w którym spoczywają partyzanci Armii AK, pomordowani w 1944 r.

• W Rynku w Nowym Korczynie znajduje się pomnik poświęcony żołnierzom poległym za naszą wolność. Pod pomnikiem organizowane są uroczystości patriotyczne z okazji obchodów różnych świąt państwowych i rocznic upamiętniających walki narodowowyzwoleńcze.

• Na cmentarzu w Ostrowcach znajduje się obelisk poświęcony pamięci poległych podczas kampanii wrześniowej w 1939 r.

Nowy Korczyn jest bliski  każdemu kto urodził się na tej przepięknej ziemi. Przyjazny jest także przybyłym mieszkańcom, turystom i wczasowiczom.

Bogactwo historii, cenne zabytki, malownicze położenie dają możliwość rozwoju gospodarczo – rekreacyjno – turystycznego.